Dit tumortype kan lokaal voorkomen, maar ook verspreid. Indien lokaal, komt deze het vaakst voor in de huid en onderhuid van de ledematen. Aangezien deze cellen op vele plaatsen in het lichaam voorkomen, kan men deze tumor op bijna elke plek van lichaam aantreffen. Dit tumortype werd al op volgende locaties opgemerkt: longen, lymfeknopen, lever, milt, maag, alvleesklier, weefsel tussen de longen in, huid, skeletspier, centraal zenuwstelsel (= hersenen en/of ruggenmerg), bot, beenmerg, neusholte en ogen.

Gedrag

Histiocytaire cellen zijn cellen van het immuunsysteem die normaalgezien vooral als taak het opruimen van de resten van dode cellen hebben. Deze cellen kunnen ontaarden en zich ongecontroleerd beginnen vermenigvuldigen en zo een tumor vormen. Ofwel zal een histiocytair sarcoom in een enkel orgaan voorkomen ofwel verspreid over meerdere organen. Dit tumortype is lokaal invasief en plaatselijke uitzaaiing naar de drainerende lymfeknopen is mogelijk. Zowel de lokale als verspreide vorm hebben het potentieel om zich erg agressief te gedragen.

Voorkomen

Histiocytair sarcomen komen meestal voor rond middelbare leeftijd of ouder, maar kan ook al op 3-jarige leeftijd.

Raspredispositie

Dit tumortype wordt meer aangetroffen bij Berner Sennen, Flatcoated retriever, Golden retriever, Labrador retriever, Rottweiler dan andere rassen. De locatie rond het gewricht wordt het meest gerapporteerd bij Rottweilers en Flat-coated retievers.

Symptomen

Afhankelijk van de plaats waar de tumor zich bevindt kan het verschillende symptomen veroorzaken. Zo kan een tumor ter hoogte van de mond een verminderde eetlust of mondbloedingen verklaren en een ter hoogte van de darmen diarree. Over het algemeen zijn niet-specifieke symptomen aanwezig: lusteloosheid, gebrek aan eetlust, gewichtsverlies. Men kan ook een gezwel opmerken, manken, hoesten, braken en opgezette lymfeknopen.

Histologie

Via het aanprikken van de tumor en het aankleuren van een staal tumorweefsel, kan men inschatten met welke tumor men te maken heeft. Dit is van belang aangezien dit tumortype sterk kan lijken op andere tumoren waarvan de aanbevolen behandeling en prognose erg verschillend is. Men kan op basis van de vorm, inhoud en kleur van de cellen al een idee krijgen over het tumortype. Daarbovenop kan men via kleuringen specifiek voor macrofagen dit tumortype onderscheiden van een lymfoom (CD18 wordt 10x meer door macrofagen op het celoppervlak gedragen dan door lymfocyten (het celtype waaruit een lymfoom bestaat)).

Stagering

Omdat de tumor op meerdere plaatsen kan voorkomen wordt een volledige stagering aangeraden.

• Bloedonderzoek: op bloedonderzoek zijn er regelmatig afwijkingen aanwezig die een aanwijzing kunnen zijn voor dit tumortype. Bloedarmoede is vaak voorkomend, evenals een hoog aantal witte bloedcellen, een laag aantal bloedplaatjes, een toegenomen aantal leverenzymen, een laag aantal van het bloedeiwit albumine en lage cholesterolgehalten, terwijl een te hoog gehalte aan calcium zeldzaam is.
• Beeldvorming: door middel van radiografie van de borstholte en echografie van de buikholte kan men abnormale gezwellen opsporen.
• Beenmergstaal: een beenmergstaal kan aangewezen zijn om na te gaan of de tumor zich verspreid heeft naar het beenmerg. De cellen uit dit staal kunnen nagekeken worden onder de microscoop of via het labo verder onderzocht.

Chirurgie

Indien geen uitzaaiingen aanwezig zijn kan chirurgie volstaan. De combinatie met chemotherapie en bestraling zou de levensduur kunnen verlengen indien de tumor enkel lokaal aanwezig is.

Chemotherapie

Indien er uitzaaiingen aanwezig zijn, kan chemotherapie toegepast worden. CCNU-chemotherapie (dit bevat de stof lomustine) zou tot nu toe de meest efficiënte zijn voor histiocytaire sarcomen (hierover is ook het meeste geweten, maar dit sluit niet uit dat andere chemotherapie ook goede effecten kan hebben).

Radiotherapie

Dit tumortype zou ook gevoelig zijn voor bestraling.

Het ziekteverloop van verspreid voorkomende histiocytaire sarcomen is snel en fataal als men het niet behandelt. Bij de lokale vorm van de aandoening verloopt de ziekte trager. Er is zijn meldingen van 6 maanden tot een jaar overleving mits behandeling.